Hiển thị các bài đăng có nhãn Người cao tuổi. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Người cao tuổi. Hiển thị tất cả bài đăng

Thứ Ba, 8 tháng 10, 2013

 Những thực phẩm cực tốt cho người cao tuổi không phải ai cũng biết - Dinh đưỡng đóng vai trò quan trọng với sức khỏe già. Vì vậy hãy sử dụng những thực phẩm tốt cho người cao tuổi như cà chua, súp lơ, đậu phụ…

Cà chua
Theo các nhà khoa học Mỹ, những người già thường xuyên sử dụng cà chua để chế biến món ăn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt đến 35%. Làm được điều này là nhờ chất lyconpen có trong cà chua giúp cà chua có thể ngăn ngừa được nhiều căn bệnh ung thư.

Cà chua tốt cho người cao tuổi
Súp lơ, bắp cải
Súp lơ, bắp cải cũng là thực phẩm tốt cho người cao tuổi. Súp lơ, bắp cải giúp người già nam giới có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư bàng quang.
Lạc
Lạc có chữa nhiều vitamin E và các khoáng chất nên có tác dụng rất tốt trong việc làm giảm các cholesterol xấu, tác nhân gây bệnh tim mạch.
Đậu tương
dau tuong tot cho phu nu man kinh
Đậu tương tốt cho người cao tuổi
Hàm lượng protein cao và chất isoflavone trong đậu tương có tác dụng rất tốt đối với phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh. Thường xuyên sử dụng những chế phẩm từ đậu tương sẽ giúp người già có khả năng giảm cholesterol xấu, ổn định huyết áp, phòng chống loãng xương, ngăn ngừa bệnh tim mạch, tiểu đường.
Cải xoăn
Đây là loại thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như vitamin D, K, canxi có tác dụng làm hệ xương chắc khỏe. Vì vậy đây cũng là thực phẩm tốt với người cao tuổi.
TT

Thứ Hai, 30 tháng 9, 2013


chaoVào mùa hè, cơ thể ra nhiều mồ hôi nên chóng mệt mỏi, ăn không ngon, khó ngủ... nên người cao tuổi rất dễ mắc bệnh. Để giữ sức khỏe và tăng sức đề kháng, nên ăn các món có tác dụng bổ dưỡng, thanh nhiệt.

Một số món cháo thuốc thích hợp cho người cao tuổi trong mùa hè:
Cháo ý dĩ: Tùy theo số người ăn, cứ hai phần gạo một phần ý dĩ, cho nước nấu nhừ, nêm gia vị mì chính, ăn trong ngày. Cháo ý dĩ chữa bệnh tả, lỵ, lợi tiểu tiện, tiêu phù thũng, chữa bệnh co gân, phong thấp lâu ngày, kích thích tiêu hóa, bổ phế kiện tỳ. Ngoài ra, cháo này còn lợi sữa, rất tốt cho phụ nữ sau sinh nở.
Cháo đậu xanh: Đậu xanh xay nhỏ vừa, ngâm trước hai tiếng đồng hồ. Gạo tẻ tùy theo số người ăn, thường là 300 g gạo, 100 g đỗ. Nấu chín thành cháo, cho thêm đường phèn hay đường đỏ. Nếu không muốn ăn đường thì cho gia vị vừa đủ, ăn nguội.
Cháo đỗ xanh rất mát, giải nhiệt về mùa hè, cầm mồ hôi, thanh tân chỉ khát, dễ tiêu hóa, chống táo bón, nhuận tràng, nhất là những trường hợp máu nóng, làm mát ở những người háo nhiệt, phù thũng, ngứa ngáy khắp người, cháo còn có tác dụng giải nhiệt cho cơ thể khi bị nhiễm chất độc hoặc tăng đào thải các chất độc của cơ thể.
Cháo sắn dây: Lấy 30 g bột sắn dây, 100 g gạo tẻ nấu nhừ thành cháo, ăn khi còn ấm. Tác dụng: Bổ trợ cho sức khỏe, nhất là những người già yếu, huyết áp cao, co thắt mạch vành, đái tháo đường, rối loạn tiêu hóa gây tỳ hư, miệng háo, môi khô, lưỡi đỏ, khát nước nhiều.
Cháo hoài sơn (củ mài): Tùy theo số người ăn, cứ nửa gạo nửa hoài sơn nấu thành cháo, nêm gia vị vừa đủ, ăn nguội. Tác dụng: Bổ tỳ vị, bổ thận, bổ phế, sinh tân chỉ khát, bình suyễn, sáp tinh. Cháo còn chữa được bệnh tả lỵ lâu ngày, hư lao, tiểu đêm nhiều lần, thận hư yếu.
Cháo mướp: Lấy một quả mướp nạo sạch vỏ, thái nhỏ. Dùng 30 g gạo tẻ nấu cháo chín cho mướp vào, cho đường vừa ăn hoặc gia vị vừa đủ, ăn nguội. Tác dụng: Mát huyết trừ đờm, tránh cảm gió, giải độc thanh nhiệt, thông kinh hoạt lạc, cháo làm mát da trừ mụn nhọt, chữa viêm thanh, phế quản mạn tính do nhiệt.
Cháo thận dê: Lấy một quả thận rửa sạch thái mỏng ướp với rượu trắng, gia vị, gừng sợi trong 20 phút. Gạo kê nấu thành cháo chín cho thận dê vào, ăn nóng. Tùy lượng người ăn cứ 100 g gạo kê, 1 quả thận dê. Tác dụng: Bổ dưỡng, hồi phục tế bào não, tăng cường trí nhớ, bổ thận, chữa đau lưng mỏi gối, ngủ kém hay đi tiểu đêm. Cháo còn có tác dụng chữa bệnh suy sinh dục ở nam giới
Cháo chim sẻ: 8-10 con chim sẻ làm sạch lông, bỏ phủ tạng thái nhỏ, 30 g dây tơ hồng, 10 g phúc bồn tử, 20 g kỷ tử. Cho nước vào đun kỹ, lấy nước hầm chim đem nấu cháo, khi chín nhừ cho gia vị, dầu ăn, mấy lát gừng tươi thái sợi. Tác dụng: Bổ can, bổ thận, bổ khí huyết, sinh tinh, chữa đái són, đái dầm, thận hư, đau các khớp.
Cháo lươn: Lươn làm sạch ướp gia vị, mì chính, hạt tiêu. Nấu cháo gạo tẻ chín nhừ, xào lươn rồi cho vào cháo, nêm gia vị vừa đủ, ăn nóng, cho hành và rau răm đủ thơm. Tác dụng: Bổ dưỡng cho người cao tuổi, khí huyết hư, người mệt mỏi; tiêu phù lợi tiểu, chữa đau lưng mỏi gối ăn ngủ kém, hoa mắt chóng mặt, kích thích tiêu hóa.
Cháo trứng gà: Lấy 100 g gạo tẻ nấu cháo, khi chín nhừ đập quả trứng gà vào cháo, lấy cả lòng trắng lòng đỏ (cần chọn trứng gà ta, mới đẻ), cho hành hoa đủ dùng, ăn nóng cho khỏi tanh. Tác dụng: Bổ dưỡng, dễ ăn, thích hợp cho người già sau ốm, cơ thể suy nhược, gầy xanh mệt mỏi, thở yếu, đi lại chậm chạp và phụ nữ sau sinh.
Cháo sữa đậu nành: Lấy 650 ml sữa đậu nành cho gạo tẻ vào nấu (tùy theo khẩu vị thích ăn đặc hay loãng). Khi cháo chín nhừ cho đường đỏ vừa đủ, ăn ấm nóng. Cháo sữa đậu nành là món cháo bồi dưỡng hằng ngày, dễ tiêu hóa, thanh nhiệt giải độc lại mát gan, mát huyết. Cháo dùng được cho mọi lứa tuổi, tốt nhất cho người già vì tiêu hóa kém, hấp thu chậm, miệng nhạt, ăn không thấy ngon, người háo, da khô, mắt mờ, can thận nóng.

Thứ Ba, 24 tháng 9, 2013

“Mẹ già như chuối chín cây”... Tết đến xuân về “mẹ tôi lại thêm một tuổi”. Thêm tuổi và cũng thêm vào lòng mỗi người con, người cháu nỗi lo sức khỏe tuổi già của ông bà, cha mẹ, nhất là với những người già đang sẵn mang những căn bệnh mạn tính.

Làm thế nào để xử trí với những tai biến nguy hiểm? Làm thế nào để người cao tuổi được cấp cứu kịp thời tại gia đình trong ngày Tết trước khi được chuyển đến bệnh viện?

Già không phải là bệnh nhưng già tạo điều kiện cho bệnh dễ phát sinh và phát triển vì khả năng đề kháng và miễn dịch dần dần suy giảm. Các triệu chứng bệnh thường ít điển hình nên chẩn đoán thường khó khăn, dễ có cơn bột phát. Hơn nữa, người già có thể đồng thời mắc nhiều bệnh nên bệnh cảnh đa dạng, khó xác định được bệnh chính. Bệnh dễ có diễn biến bất thường, dễ có các biến chứng (có thể để lại di chứng hoặc tàn tật), quá trình phục hồi thường kéo dài… Nói chung, các trường hợp cấp cứu ở người già thường nặng hơn, do đó, việc chữa trị phải kịp thời và cần được theo dõi chặt chẽ.
Những bệnh cấp cứu hay gặp ở người cao tuổi
Bệnh về tim mạch: tai biến mạch máu não, tai biến mạch vành tim, biến chứng của bệnh tăng huyết áp, suy tim cấp.

Bệnh hô hấp: viêm phổi cấp, cơn hen phế quản cấp tính, ho ra máu (do giãn phế quản, lao phổi, ung thư phế quản, do bệnh tim, bệnh máu): tắc thở do trào tắc (nôn mửa nhiều trào tắc khí quản).

Bệnh về tiêu hóa: chảy máu trong hoặc nôn ra máu (do loét dạ dày, ung thư), ngộ độc ăn uống (nhiễm độc cấp, rượu…), đau bụng cấp (do bệnh dạ dày, gan mật, tắc ruột, viêm tụy cấp), tiêu chảy cấp (do nhiễm khuẩn, nhiễm độc), dị vật thực quản (do nuốt vật rắn, hóc xương, răng giả).

Bệnh tâm thần kinh: cơn kích động, cơn động kinh, hôn mê, liệt (do trung ương hay ngoại vi), rối loạn tiền đình nặng.

Ngoài ra còn gặp những chấn thương do: chảy máu, gãy xương, sai khớp, tổn thương não tủy, choáng và các tai nạn khác như: hôn mê do đái tháo đường, ngộ độc thuốc, ngộ độc khí đốt (bếp gas), đuối nước, bỏng (lửa, axít, kiềm).


Người cao tuổi hay mắc phải bệnh tim mạch
Những điều cần chú ý khi sơ cứu tại nhà

Các trường hợp cấp cứu xảy ra tại nhà trong khi chưa có cán bộ y tế đến để chuyển tới bệnh viện thì việc sơ cứu ban đầu tại chỗ có ý nghĩa rất quan trọng vì sơ cứu đúng làm bệnh tạm ổn định, sơ cứu không đúng có thể gây nguy kịch thêm và dẫn đến tử vong. 

Những điều không được làm

Vội vã cõng vác người bệnh trong khi họ đang cần nằm thật yên tĩnh; Đè bệnh nhân ra để xoa bóp, day huyệt, đánh gió trong lúc chưa rõ bệnh; Vội vàng làm hô hấp nhân tạo, xoa bóp ngoài tim không đúng chỉ định; Cho tiêm hoặc uống thuốc trong khi chưa rõ bệnh, chưa có hướng dẫn của thầy thuốc; Tập trung đông người gây ồn ào, ngột ngạt và làm người bệnh thêm lo sợ.

Những điều cần làm

Bình tĩnh, đặt người bệnh nằm yên tĩnh ngay tại chỗ, nới bớt thắt lưng, quần áo, tránh lạnh và gió lùa; Động viên người bệnh yên tâm không quá hoảng sợ; Tìm mọi cách gọi y tế nhanh nhất để xử lý đúng và kịp thời. Giải quyết các chất thải sạch sẽ, trường hợp nghi ngộ độc, giữ thức ăn thừa hoặc thuốc để nghiên cứu hoặc giữ lại ít chất thải (nôn, phân, máu…) để làm xét nghiệm nếu cần thiết. Nếu do chấn thương gây chảy máu, gãy xương thì tạm thời sơ cứu bằng cách băng bó, ga rô, nẹp.
Cấp cứu người cao tuổi: Làm sao cho đúng? - 2
Những điều có thể làm (trong điều kiện cho phép):

Đếm mạch, đo huyết áp, lấy nhiệt độ (nếu có sốt); Hà hơi thổi ngạt và xoa bóp ngoài tim khi không còn mạch; Sử dụng loại thuốc đã biết và đã sử dụng quen ở các lần xảy ra cấp cứu trước đây (hôn mê do bệnh đái tháo đường, cơn hen phế quản cấp, cơn đau thắt ngực…).

Nói chung, khi xảy ra các trường hợp cần cấp cứu, trong khi chờ cán bộ y tế đến, trước hết phải bình tĩnh vì càng cuống, càng vội vã càng dễ phạm sai lầm. Không tự tiện xử lý không đúng nguyên tắc. Việc xử trí tiếp hay vận chuyển đi đâu, bằng cách gì do cấp cứu y tế quyết định, cho nên phải tìm cách gọi cấp cứu đến nhanh nhất.

Theo các chuyên gia y tế, hiện có khoảng 20%-30% người trẻ gặp các vấn đề về trí nhớ, ảnh hưởng không nhỏ tới công việc, chất lượng cuộc sống.

Anh T.T.L (38 tuổi), trưởng phòng kinh doanh của một công ty chuyên ngành thời trang, gần đây có biểu hiện như người bị lú lẫn, hay quên. Mới đây, sau một lần thương thảo giao dịch hợp đồng với đối tác, anh L. tranh thủ ra về vì có cuộc họp khá quan trọng. Tuy nhiên, lúi húi lục khắp người, cặp táp, thậm chí bới tung cả bàn làm việc của vị đại diện đối tác để tìm chìa khóa xe, anh vẫn không thấy. Khi xuống bãi xe, anh L. mới phát hiện mình quên rút chìa khóa.
Bệnh của giới công sở
Trường hợp của anh L. là điển hình cho hội chứng bệnh suy giảm trí nhớ xảy ra không ít ở người trẻ. Tại các bệnh viện, phòng khám chuyên thần kinh ở TP HCM, số người trẻ đến khám do suy giảm trí nhớ ngày càng đông. Theo bác sĩ Lê Đức Định Miên, chuyên Khoa Ngoại Thần kinh Bệnh viện (BV) Nguyễn Tri Phương, hiện có khoảng 20%-30% người trẻ tuổi gặp các vấn đề về trí nhớ.
Nhiều người thường nghĩ bệnh suy giảm trí nhớ chỉ xảy ra ở người già. Tuy nhiên, ngày nay không ít người trẻ, mới tầm 40 tuổi, đã bắt đầu có biểu hiện lú lẫn, đãng trí. Bệnh này xảy ở độ tuổi lao động, làm ảnh hưởng tới công việc, chất lượng sống, thậm chí gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Nam giới thường gặp nhiều hơn nữ.
Rượu bia là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh hay quên ở người trẻ tuổi
Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Quang, Giám đốc Trung tâm Giám định pháp y tâm thần TP HCM, bệnh suy giảm trí nhớ phần lớn do nhịp sống quá căng thẳng. Bệnh còn xảy ra ở các đối tượng sử dụng chất kích thích (bia, rượu, thuốc lá), bị chấn thương sọ não, những người bị bệnh về rối loạn chuyển hóa (tim, mạch, tiểu đường, huyết áp), đột quỵ… Người sống trong môi trường có nhiều tiếng ồn cũng bị ảnh hưởng nặng.

“Sát thủ” gốc tự do

Các chuyên gia y tế cho biết trí nhớ là quá trình hoạt động của não bộ để ghi nhận, lưu giữ và nhớ lại thông tin cần thiết. Quá trình này đòi hỏi có sự tham gia của nhiều vùng của não như thùy trán, thùy thái dương… Khi tế bào thần kinh các vùng não này bị tổn thương, lập tức trí nhớ gặp phải vấn đề.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo cuộc sống hiện đại là một trong những nguyên nhân dễ gây suy giảm trí nhớ. Toàn cầu có đến gần 60% dân số bị ảnh hưởng bởi các chứng bệnh về trí nhớ và con số này ngày càng tăng. Năm 2010, thế giới có 35,6 triệu người bị sa sút trí tuệ.
 
Dự báo vào năm 2030 là 65,7 triệu người, năm 2050 là 115,5 triệu người. Nghiên cứu mới nhất đã chỉ ra rằng gốc tự do là tác nhân gây hại lên bộ não con người dưới tác động của các yếu tố lối sống công nghiệp như stress, rượu bia, thuốc lá, ô nhiễm... Với cấu trúc chứa hơn 60% thành phần là axít béo, não bộ trở thành là nơi bị “sát thủ” này tấn công nhiều nhất.

Theo PGS-TS Trần Đáng, nguyên cục trưởng Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế, đối với người tuổi 25 trở lên, mỗi ngày có tới 3.000 tế bào não bị hủy diệt. Đặc điểm của tế bào não là không có sự sinh sản thêm nên mất đi tế bào nào là mất đi vĩnh viễn. Khi còn trẻ, hệ thống chống ôxy hóa trong cơ thể đủ sức kiểm soát. Tuy nhiên, sau tuổi 30, cơ thể bắt đầu yếu dần và gốc tự do sinh ra ngày càng nhiều dẫn đến sự hủy hoại tại các tế bào thần kinh càng mạnh. 

Các chuyên gia y tế cho biết ở hình thức nhẹ, bệnh nhân có những biểu hiện đãng trí, hỏi trước quên sau... Nhiều người cho rằng suy giảm trí nhớ là chuyện bình thường, chỉ cần giảm áp lực công việc thì trí nhớ sẽ phục hồi. Thế nhưng, cùng với tuổi tác và các tác nhân, nếu không biết cách phòng ngừa, điều trị đúng cách thì trí nhớ sẽ ngày càng suy giảm và để lại di chứng rất nặng nề. Thực tế cho thấy khoảng 50% số người suy giảm trí nhớ sẽ chuyển thành sa sút trí tuệ sau 3 năm mắc phải.

Thứ Sáu, 20 tháng 9, 2013

Nghiên cứu mới đây ở Mỹ cho thấy 20 triệu phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh không hề biết rằng xương của họ nhanh chóng loãng đi và trở nên giòn, dễ gãy. Đây là một điều rất đáng tiếc vì hiện đã có 5 loại thuốc điều trị và ngăn ngừa chứng loãng xương.

Bác sĩ Ethel S. Siris và cộng sự tiến hành nghiên cứu trên 200.000 phụ nữ từ 50 tuổi trở lên đã qua thời kỳ mãn kinh. Không ai trong số này được chẩn đoán là bị loãng xương trước đó.
Thử nghiệm mật độ xương cho thấy, gần 40% phụ nữ bị giảm mô xương (osteopenia) và 7% có mật độ xương giảm nghiêm trọng, có thể chẩn đoán là mắc chứng loãng xương (osteoporosis).
Các tác giả đã phát hiện một số yếu tố nguy cơ dẫn tới giảm mật độ xương:
  • Tuổi cao.
  • Tiền sử gãy xương của bản thân hoặc gia đình.
  • Nguồn gốc châu Á hoặc Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.
  • Hút thuốc lá.
  • Sử dụng Cortison, thuốc chống viêm mạnh dùng trong một số bệnh như hen suyễn, viêm khớp dạng thấp.
Những phụ nữ ít bị loãng xương có đặc điểm:
  • Trọng lượng cao.
  • Nguồn gốc Phi - Mỹ.
  • Sử dụng oestrogen thay thế.
  • Dùng thuốc lợi tiểu để điều trị chứng cao huyết áp và suy tim.
  • Tập thể dục.
  • Uống rượu 1-6 cốc/tuần.

Nghiên cứu cũng cho thấy, nguy cơ gãy xương ngay trong năm kế tiếp thử nghiệm tăng 2 lần ở phụ nữ bị giảm mô xương và tăng 4 lần ở người bị loãng xương.
Đây là nghiên cứu với quy mô lớn nhất về loãng xương tại Mỹ. Nó xác nhận nghi ngờ bấy lâu nay của nhiều nhà nghiên cứu rằng một lượng đáng kể phụ nữ sau mãn kinh có mật độ xương rất thấp mà không hề hay biết. Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Hội Y khoa Mỹ số ra hôm nay (12/12).

Thứ Tư, 18 tháng 9, 2013

Nếu như trẻ em cần bị hạn chế chơi trò chơi điện tử, thì người già lại nên được khuyến khích chơi trò này, vì nó có thể giúp họ cải thiện khá tốt một số chức năng của não bộ.

Kết quả công trình nghiên cứu công bố trên tạp chí PLOS One của Mỹ ngày 1/5.
Sau khi nghiên cứu tác dụng của trò chơi điện tử đối với hàng trăm người từ 50 tuổi trở lên, nhóm tác giả thuộc trường Đại học Iowa phát hiện, chơi trò chơi điện tử giúp người lớn tuổi cải thiện khá tốt một số chức năng của não bộ như khả năng ghi nhớ, suy luận và thị giác. Theo tính toán, trò chơi điện tử có thể giúp đẩy lùi quá trình suy giảm chức năng não bộ ở người già từ 1,5 đến 7 năm.
Các nhà khoa học chia 681 người từ 50 tuổi trở lên ở Iowa thành 4 nhóm. Một nhóm trong số này chơi đố ô chữ trên máy tính, trong khi ba nhóm còn lại chơi trò "Dạo qua đường phố" đòi hỏi người chơi phải nhận dạng rất nhanh phương tiện xuất hiện trên màn hình trước khi ghép chúng với những loại biển báo thích hợp xuất hiện sau đó.
Ở mỗi cấp độ, người chơi phải ghép nối thành công ít nhất ba lần trong tổng số 4 lượt hình xuất hiện để được quyền chơi lên bàn kế tiếp. Bàn sau thiết kế khó hơn bàn trước vì thời gian nhận dạng ngắn hơn, trong khi các yếu tố gây nhiễu tăng lên.
Qua theo dõi khả năng xử lý của não bộ trước và sau khi luyện tập của cả 4 nhóm, giới khoa học nhận thấy tốc độ xử lý của não bộ cải thiện đáng kể ở các nhóm chơi trò chơi điện tử. Cụ thể, sau hơn một năm thử nghiệm, nhóm chơi 10 giờ/ngày khôi phục khả năng nhận thức trở lại thời điểm trước đó ba năm. Đối với nhóm chơi 14 giờ/ngày, khoảng thời gian đảo ngược là 4 năm.
Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu nhận thấy khả năng tập trung, phản ứng nhanh nhạy và tốc độ xử lý thông tin cũng cải thiện đáng kể ở nhóm chơi điện tử so với nhóm chơi đố ô chữ.
Ngoài ra, trường thị giác, khoảng không gian mắt bao quát khi nhìn điểm cố định, cũng mở rộng. Nhóm nghiên cứu cho biết, cùng với quá trình lão hóa, trường thị giác sẽ bị thu nhỏ dần khiến người già thường khó cảm nhận và nhận biết về những thay đổi ở khu vực ngoại vi.
Phát biểu về kết quả nghiên cứu, trưởng nhóm nghiên cứu, giáo sư về sức khỏe cộng đồng Fredric Wolinsky khẳng định, trò chơi điện tử không chỉ giúp làm chậm lại quá trình suy giảm các chức năng não bộ, mà còn làm tăng thêm tốc độ nhận thức ở người già.
Công trình nghiên cứu này được tiến hành dựa trên kết quả một nghiên cứu khác được tiến hành từ thập kỷ 90 của thế kỷ 20 về cải thiện trí nhớ, khả năng suy luận và thị giác ở người già.

Các nếp nhăn trên khuôn mặt người già khiến người khác khó đoán được cảm xúc của họ.

Trong một thử nghiệm, nhóm nghiên cứu cho những người tham gia xem 64 tấm ảnh chân dung, và yêu cầu họ đánh giá mức độ cảm xúc họ quan sát được.
Kết quả, người tham gia đánh giá các khuôn mặt của người cao tuổi buồn và giận dữ hơn so với khuôn mặt của người trẻ tuổi, mặc dù tất cả khuôn mặt đều tỏ ra thái độ bình thường khi được chụp.
Các nếp nhăn trên mặt người già có thể khiến miệng họ trễ xuống và trán có nhiều đường viền, tạo cho người khác cảm giác như họ đang giận dữ và buồn, Carlos Garrido, nhà nghiên cứu tại Đại học Penn State cho biết.
Nghiên cứu trước đó cũng cho thấy, thế hệ trẻ gặp khó khăn trong việc nhận ra cảm xúc của “bô lão”. Người tham gia quan sát các bức ảnh được tạo bằng máy tính về những khuôn mặt biểu lộ các cảm xúc như hạnh phúc, buồn hoặc giận dữ. Trong thí nghiệm này, cảm xúc trên các khuôn mặt của người trẻ được phân biệt dễ hơn so với khuôn mặt của người già.
Tiến sĩ Ursula Hess, giáo sư tâm lý học tại Đại học Humboldt, Đức cho biết, mọi người khi xem ảnh nhận thấy cảm xúc trên mặt người già rất phức tạp và khó đoán.
"Cũng có thể do các khuôn mẫu của xã hội quy định, khiến cho người trẻ thường gắn kết tính cách của người già với sự buồn rầu", Hess nói. Theo Hess, cần có thêm nhiều nghiên cứu nữa để đưa ra kết luận chính xác và đầy đủ.
Tuy nhiên, nghiên cứu trên có thể giúp các bác sĩ trong chẩn đoán bệnh, vì một bác sĩ khi nhìn vào các nếp nhăn có thể sai lầm và nghĩ rằng bệnh nhân đau đớn hơn so với tình trạng thật của người đó, Garrido cho hay.

Khoảng chục phụ nữ lớn tuổi ngồi bên trong ngôi nhà màu hồng nằm trên một con đường đất hẹp ở khu ngoại ô bụi bặm của thủ đô Jakarta. Họ cùng nhau may vá, làm bánh và trò chuyện.

Mới liếc nhìn qua, trông họ giống một nhóm những phụ nữ có tuổi thường thấy, nhưng đôi má hõm xuống và những nếp nhăn trên gương mặt họ lại mách bảo về những câu chuyện thương tâm.
Tất cả họ đều là "waria", một thuật ngữ được dùng để chỉ người chuyển giới ở Indonesia và ngôi nhà mà họ đang sống này được các nhà hoạt động ca ngợi là ngôi nhà đầu tiên dành cho những người đã có tuổi trong cộng đồng chuyển giới.
Từ "waria" là sự kết hợp của từ phụ nữ (wanita) và đàn ông (pria) trong tiếng Indonesia. Nó được dùng để miêu tả một bản sắc giới tính, dù thường là đề cập đến những người có vẻ ngoài đàn ông nhưng bên trong lại là phụ nữ, và được áp dụng bất kể người đó đã trải qua phẫu thuật và tiêm hooc môn chuyển giới hay chưa.
Ngôi nhà chung
Ngôi nhà dành cho người già chuyển giới này là điển hình cho những mâu thuẫn ở một đất nước mà cho đến cách đây hai năm, chính phủ vẫn đưa ra phương châm rằng những người chuyển giới bị bệnh tâm thần.
Như một phần trong những nỗ lực nhằm hướng đến sự công nhận của xã hội, chính phủ Indonesia từ tháng sau sẽ bắt đầu hỗ trợ cho nhà của người già chuyển giới một chương trình dinh dưỡng cơ bản, đồng thời cấp vốn làm ăn cho 200 người chuyển giới trong thành phố.
Tuy nhiên, hầu hết nguồn ngân sách để hỗ trợ cho ngôi nhà chung này xuất phát từ người sáng lập nó, Yulianus Rettoblaut, một phụ nữ chuyển giới và là một nhà hoạt động có tiếng tăm được biết đến với biệt danh Má Yuli, người đã biến nhà riêng của mình thành ngôi nhà chung của người chuyển giới hồi năm ngoái.
"Chúng tôi tập trung vào những người chuyển giới có tuổi, vì các tổ chức phi chính phủ thường chỉ chú trọng vào những người trẻ tuổi", người phụ nữ 51 tuổi nói. Bà Yuli nảy ra ý tưởng này sau khi chứng kiến nhiều người đồng cảnh ngộ với mình lang thang trên đường phố trong bệnh tật, thất nghiệp và nghèo khổ.
Trong khi một số người chuyển giới tìm được chỗ đứng của mình trong nước với vai trò như dẫn chương trình, thì hầu hết người chuyển giới già ở quốc gia lớn nhất Đông Nam Á với 240 triệu dân này đều bị người thân hắt hủi và không quan tâm.
"Cuộc sống của họ khó khăn lắm, nhiều người thậm chí còn rất đói khổ. Họ chẳng có lựa chọn nào khác ngoài ngủ dưới gầm cầu", bà Yuli nói.
Vì vậy, dù thiếu thốn nhưng bà Yuli vẫn cố gắng cung cấp cho mọi người đủ ba bữa ăn một ngày và cho họ học may vá, làm bánh và làm tóc nếu họ không có nghề nghiệp. 12 người cùng chen chúc ngủ trên những chiếc đệm cũ trong một phòng ngủ nằm trên cầu thang dốc và hẹp.
Khi bà Yuli không kiếm đủ 350.000 rupiah (36 USD) một ngày để nuôi cả nhà, bà sẽ tổ chức các buổi biễn diễn trên đường phố với những màn múa hát của những người chuyển giới trong nhà. Dù đã lớn tuổi, họ vẫn mong muốn được làm việc để kiếm sống khi còn có thể.
Bà Yuli cho biết có 70 nhà thờ tại Jakarta ủng hộ cho những người bạn của bà, cho họ tạm trú trong lúc lụt lội, nhưng chỉ có 4 nhà thờ hỗ trợ tiền.
Dù còn nhiều khó khăn lớn, bà vẫn hy vọng một ngày có thể đưa cả 800 người già chuyển giới của Jakarta về đây và mở rộng căn nhà ra khoảng sân trống bên cạnh.
f
Bà Yoti Oktosea, 70 tuổi, từng là gái mại dâm. Ảnh: AFP
Quấy rối và kỳ thị
Theo ước tính, Indonesia hiện có 35.000 người chuyển giới, nhưng các nhà hoạt động cho rằng con số này phải cao hơn nhiều. Phần lớn họ đều là mục tiêu quấy rối và bắt nạt, dù xã hội đang ngày một cởi mở hơn với họ.
Sự phân biệt đối xử đẩy nhiều người vào con đường mại dâm, làm gia tăng tỷ lệ nhiễm HIV trong người chuyển giới từ 6% lên 34% trong 10 năm 1997-2007 ở Jakarta.
Ở tuổi 70, Yoti Oktosea là phụ nữ chuyển giới từ đàn ông và là một trong những người đang sống ở nhà của bà Yuli. Mặc quần sooc ngang gối và áo phông rộng thùng thình, bà tự hào khoe một tấm ảnh chụp thời còn trẻ.
Thời đó, bà là một gái mại dâm đắt khách, nhưng "bây giờ mọi thứ xuống cấp rồi", bà cười lớn.
Má Yuli cũng từng là gái mại dâm suốt 17 năm nhưng đã kịp bỏ nghề để làm lại cuộc đời, trở thành người chuyển giới đầu tiên có bằng luật của một trường đại học Hồi giáo ở tuổi 46.
Dù không xóa bỏ được sự kỳ thị của phần đông xã hội, những tia sáng le lói vẫn mang đến hy vọng cho cộng đồng người chuyển giới của bà Yuli.
Năm 2008, trường Hồi giáo đầu tiên dành cho người chuyển giới dạy về cầu nguyện và kinh Quran mở cửa. Và sự thành lập ngôi nhà chung của bà Yuli là một thắng lợi nữa của cộng đồng "waria".

Câu chuyện về một cụ ông 71 tuổi ở Quảng Đông (Trung Quốc) quyết định chọn nhà tù là nơi ở cuối đời cho mình hiện làm dấy lên những lo ngại về đời sống của hơn 120 triệu người già Trung Quốc, đặc biệt là hơn 90 triệu người già hiện sống ở nông thôn nước này - những người thường chưa được hệ thống an sinh xã hội quan tâm tới.

Điều này càng nóng bỏng hơn khi mỗi năm Trung Quốc lại có thêm 650.000 cụ trên 60 tuổi.
Không có tiền, không có chỗ ở, ông cụ Lý Triệu Khôn, 71 tuổi, đã quyết định đốt một khu rừng ở Trung Sơn, tỉnh Quảng Đông hôm 9-11 với mong muốn duy nhất là được vào tù. Cảnh sát sau đó phát hiện chỉ một tuần trước đó ông Lý vừa hết án 5 năm tù vì tội cố ý phóng hỏa. Hỏi thì cụ Lý trả lời muốn trở lại nhà tù vì ở đó có đồ ăn, chỗ trú thân, giúp chấm dứt quãng đời dài lang thang của mình.
Không có giấy tờ chứng minh nhân thân, cụ Lý cũng chẳng biết mình từ đâu tới mà chỉ nhớ mình đã ăn xin từ nhỏ cùng bố mẹ. Cả bố mẹ đều mất trước khi ông 10 tuổi. Lúc trẻ ông sống vất vưởng qua ngày bằng việc ăn xin, nhặt rác, làm các công việc chân tay nặng nhọc và cuộc sống của ông bắt đầu gặp khó khăn vào năm 2001 khi số tiền tiết kiệm 50.000 nhân dân tệ (6.250 USD) của ông cạn kiệt.
Hai lần tự tử tìm đến cái chết nhưng cả hai lần ông Lý đều được cứu và đưa vào các cơ sở từ thiện. Các cơ sở ở đó chỉ giữ ông trong một thời gian ngắn và yêu cầu ông về quê quán của mình để nhận sự giúp đỡ - điều mà cụ Lý không thể làm được vì cụ chẳng biết quê quán mình ở đâu và dù có biết thì ở đó cũng chẳng ai biết cụ. Các quĩ cứu trợ không thể giúp ông vì tiền cứu trợ là tiền từ ngân sách, tiền thu thuế của địa phương và thường chỉ dành cho người cơ nhỡ ở đó.
Các giá trị truyền thống bị xói mòn
Nếu vô gia cư là nguyên nhân gây ra nỗi đau cho cụ Lý thì vẫn còn hàng ngàn người già khác cũng phải chịu những nỗi đau này dù có nơi ở. Có thể thấy rất nhiều người lang thang già cả đi ăn xin ở ga tàu và các địa điểm du lịch ở các thành phố lớn vì không được con cái săn sóc. Năm ngoái, ở thủ đô Bắc Kinh đã có hơn 2.000 vụ các cụ ở nông thôn kiện con cháu mình về các vấn đề chăm sóc ra tòa án trung cấp. Tuy vậy, phần lớn các nông dân thường tránh đưa những đứa con bất hiếu của mình ra tòa vì sợ mất mặt.
Nông dân Trung Quốc theo truyền thống vẫn dựa vào sự chăm sóc của con cái khi tuổi già. Tuy nhiên, các tập tục như phải kính trọng và săn sóc người già hiện đang tan vỡ dần. Khi hàng triệu nông dân trẻ đi theo làn sóng di cư lớn tới các vùng đô thị hóa ở miền đông trong thập kỷ trước thì những người già bị bỏ lại. Rất nhiều cụ già được để lại rất ít tiền nhưng lại phải nuôi thêm cháu của mình nữa.
Ông Trại Vũ Hòa, phó chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Hắc Long Giang và là chủ một công ty than tư nhân, từng tự mình bỏ 100.000 nhân dân tệ (12.500 USD) để điều tra về tình hình những người già ở nông thôn cuối năm ngoái. Kết quả của cuộc điều tra trong hai tháng với 10.400 nông dân trên 60 tuổi ở 31 tỉnh thành Trung Quốc cho thấy 45% những người này không sống với con cái, 5% không biết bữa ăn tới của mình sẽ từ đâu tới, 69% chỉ có một bộ quần áo và 67% trong số họ không có tiền để mua thuốc. Thu nhập trung bình của những người được điều tra là 650 nhân dân tệ/năm (82 USD). 85% số người già này vẫn phải lao động cực nhọc ở ngoài ruộng và 97% vẫn phải làm các công việc nhà.
Ông Trại nói: “Chính tôi cũng đến từ nông thôn và thật đau lòng khi thấy những nông dân này chịu cảnh nghèo khó và cô đơn sau hàng thập kỷ lao động vất vả”. Có đến một nửa các nông dân trẻ trong cuộc thăm dò tỏ ra thờ ơ đối với cha mẹ của mình - ông Trại cho biết.
Mặc dù đề xuất chính quyền địa phương và các tổ chức phi chính phủ gây thêm quĩ để xây dựng các trung tâm dưỡng lão và tăng thêm lương hưu cho nông dân, ông Trại vẫn cho rằng chỗ ở tốt nhất cho các cụ già chính là ở nhà và con cái nên quan tâm, chăm sóc những người già cả. Ông nói: “Là đất nước đang phát triển nên Trung Quốc hiện vẫn chưa thể cung cấp lương hưu cho tất cả người nghèo ở nông thôn.
Bên cạnh đó, người Trung Quốc thường tôn trọng đời sống gia đình, vì vậy người già thường có cảm giác bị bỏ rơi nếu họ phải ra ngoài sống”. Do đó ông kêu gọi khôi phục các giá trị truyền thống như lòng hiếu thảo của con cái, sự tôn trọng đối với người già, điều cần thiết cho việc xây dựng xã hội hòa đồng của người Trung Quốc. Ông nói: “Thật xấu hổ khi thế hệ trẻ giờ quá mê mẩn chăm sóc con cái mình mà lại thờ ơ với cha mẹ”.

Trung Quốc xưa thường quan niệm trẻ là vợ chồng, già là bạn. Hôn nhân với người già là tìm một người bạn lúc tuổi già mà thôi. Nhưng hiện nay, người già bắt đầu có quan niệm mới về hôn nhân như hôn nhân có tình yêu theo xu hướng tuổi trẻ, chú trọng chất lượng, sức sống của hôn nhân.



Gần đây có một cụ bà 65 tuổi từ Cát An, Giang Tây vượt qua quãng đường ngàn dặm tới Thiên Tân, kết duyên cùng một kiến trúc sư họ Trần, sau khi kết duyên hai người chuyển đến sống ở khu chung cư cho người già ở Thiên Tân.
Bà Vương, cụ bà ở trên cho biết,: ’’Tôi sau khi goá chồng ở vậy trong nhiều năm, muốn tìm một người thích hơp, đặc biệt sau khi con cháu di cư sang Mỹ, thì lại càng muốn tìm cho mình một người bạn già’’. Bà đã chọn lựa rất nhiều trường hợp nhưng không thành công. Bà luôn muốn và tâm niệm một điều là hai bên đều phải có “cảm giác tốt”. ’’Hiện nay nhu cầu của tôi không phải là chuyện vật chất, ăn mặc, mà muốn tìm một người bạn già đồng điệu về tâm hồn để có thể hiểu nhau’’.
Khi gặp ông Trần, hai người như có duyên phận, hút lấy nhau, đó là tình yêu sét đánh. Nhờ tình yêu đó bà quyết xa rời quê hương theo ông đến nơi xa lạ ở Thiên Tân.
Giáo sư Hác Mạch Thu, Viện nghiên cứu Khoa học Xã hội Thiên Tân chuyên nghiên cứu về hôn nhân của người lớn tuổi cho biết, khi vật chất đầy đủ, kinh tế độc lập, người già của Trung Quốc hiện nay trong quan niệm về hôn nhân đã có những thay đổi to lớn, không chỉ là sự biến chuyển từ quan niệm truyền thống xuất giá tòng phu, thủ tiết đến hết đời, sang quan niệm tự nguyện tái giá như hiện nay, mà trong quan hệ hôn nhân cũng chuyển từ chú trọng đến khía cạnh kinh tế sang chú trọng chủ yếu về mặt tình cảm.
Lấy vợ trẻ
Có một câu chuyện trong phòng tư vấn hôn nhân. Bà họ Cao khoảng 65 tuổi đang đi đi lại lại trong phòng, và lớn tiếng kể cho ông Tôn ở phòng tư vấn hôn nhân một cách ai oán: “Ông ta đã 76 tuổi, tôi sẽ không từ bỏ ông ấy, tại sao ông ấy lại không muốn cùng với tôi?”. Hoá ra, bà Cao mấy ngày trước có đi lại với một ông họ Đào, nhưng ông ta cho rằng bà dung mạo quá bình thường, nên bỏ bà. Không lâu sau, ông Đào kia lại đi lại với một phụ nữ khác, bà này khoảng 50 tuổi. Việc này làm cho bà Cao cảm thấy rất khó chịu.
Ông Tôn, một người làm trong nghề tư vấn hôn nhân cho người già đã nhiều năm, tiết lộ: “Lấy người trẻ” hiện đang là đặc điểm mới trong những cuộc hôn nhân của người lớn tuổi. Đặc biệt là với các ông, luôn muốn kiếm một người bạn đời trẻ trung một chút, tuổi tác hai bên nam nữ có thể chênh nhau đến gần 40 tuổi, có thể nói là cuộc hôn nhân giữa hai thế hệ nhưng chỉ cần hai bên cùng đồng ý là sẽ tiến tới hôn nhân.
Trước đây, nữ kiếm chồng thường chú trọng tìm chỗ dựa về kinh tế, tìm “bát cơm”, còn nam giới thường tìm một người có thể chăm sóc cho mình, tìm “bảo mẫu”. Nhưng hiện nay tái hôn lại có những điều kiện chọn lựa khác, như chọn người trẻ hơn mình nhiều không còn là sự quá khác biệt. Nữ muốn bạn nam tướng mạo đàng hoàng, nghiêm túc, thân thể cường tráng. còn phái nam lại hy vọng vợ mình xinh đẹp một chút, đảm đang.
Có tình nhân – nỗi lo mới của người già
Ngoài những yêu cầu có ý nghĩa cuộc sống về dinh dưỡng, y tế, người già của Trung Quốc ngày càng đặt ra yêu cầu ngày càng cao với đời sống tinh thần.
Nếu yêu cầu này không được đáp ứng, thì hôn nhân của người già cũng dễ dẫn đến mâu thuẫn. Tỷ lệ ly hôn của người già gần đây tăng ngày càng cao. Và ngoại tình trong hôn nhân cũng không chỉ là chuyện của giới trẻ nữa. Hiện tượng này đã trở thành một mối lo mới của người già, đặc biệt là cánh mày râu.
Có một vị kiến trúc sư ở Thiên Tân 64 tuổi, sau khi nghỉ hưu đi học khiêu vũ, rồi quen một bà 40 tuổi, hai người có cảm tình với nhau, và trở thành tình nhân. Ông này khi về nhà luôn tỏ ra lạnh nhạt với bà vợ ốm yếu già nua của mình, cuối cùng bà vợ đành ly hôn. Được biết, trong quan hệ nam nữ, ngoài quan hệ vợ chồng, còn có một loại quan hệ bạn bè như những tình nhân lớn tuổi, họ là những người chưa kết hôn, hai bên đều có cuộc sống riêng nhưng lại có quan hệ nam nữ với nhau thậm chí là sống chung.
Trong một cuộc điều tra gần đây, Trung Quốc có hơn 129 triệu người già trên 60 tuổi, chiếm 10,46% tổng dân số. Cùng với sự phát triển của xã hội, chất lượng cuộc sống người già của Trung Quốc ngày càng đòi hỏi yêu cầu cao hơn.

Người dân miền Bắc đã, đang và tiếp tục phải sống trong những ngày giá rét của cơn đại hàn 12 năm qua chưa từng có. Trời rét kéo đến, bệnh hô hấp, tiêu chảy ở trẻ em và bệnh tim mạch, thanh quản ở người già rất dễ xảy ra. Để phòng một số bệnh mùa đông ở trẻ nhỏ và người già, các bác sĩ đưa ra một số lời khuyên như sau:


Phòng bệnh ở trẻ em
Với bệnh viêm thanh quản, bệnh nhân khó thở, khi hít vào tạo âm thanh như gà gáy, ho như sủa. Bệnh thường xảy ra vào ban đêm và kéo dài khoảng 2 tiếng. Trước hết có thể tạo ra bầu không khí có hơi nước bằng cách để một ấm nước sôi trên bếp hoặc đưa con vào nhà tắm và mở bên vòi nước nóng chảy ra. Không khí ẩm sẽ làm dịu khí quản, phế quản, khiến bệnh nhi dễ thở hơn. Sau đó có thể cho trẻ nằm đầu và thân được nâng cao bằng cách chèn gối sau lưng hoặc ôm trẻ trong hai tư thế ấy để dễ thở hơn.

Nếu trẻ có tiếng ho từ ngực lên, cố giúp trẻ ho lên hết đờm để thông ngực. Đặt trẻ nằm sấp ngang qua đùi bạn rồi vỗ lưng một cách nhịp nhàng mà không mạnh. Sau đó khuyến khích trẻ khạc ra bất cứ đờm nào mà chúng ho ra. Những ngày trời lạnh thế này, cần hết sức đề phòng tiếng ho từ ngực có thể lan xuống khiến trẻ viêm phế quản.

Nếu trẻ ho khan, cho trẻ uống một đồ uống gì đó nóng ấm lúc đi ngủ để làm dịu họng. Chẳng hạn một muỗng cà phê mật ong hòa vào một tách nước ấm và vắt thêm một vài giọt nước ép chanh. Có thể nâng đầu trẻ bằng một chiếc gối tránh cho đờm chảy xuống họng. Đừng cho trẻ uống thuốc ho trừ khi bác sĩ kê toa.
Ảnh minh họa
Trời rét, trẻ rất dễ bị sốt
Với bệnh viêm phế quản, trẻ có triệu chứng ho khan, rát cổ, tiếng thở hơi rít, sốt nhẹ, sổ mũi. Trước hết, để giúp trẻ bớt thở rít và làm thông phổi trong cơn ho, cho trẻ nằm sấp ngang đùi bạn và vỗ lưng cho cháu. Nếu sốt, cho uống paracetamol với nhiều nước. Cho đến khi bớt bệnh nên để trẻ trong nhà ấm nhưng không được bí hơi. Nếu sau hai ngày, tình hình không khá hơn và trẻ ho ra đờm mầu vàng xanh, cần phải đưa đến bác sĩ.

Tai mũi họng rất dễ mắc khi trời rét đậm... Để phòng bệnh, cần giữ ấm cơ thể, tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.
Phòng bệnh ở người già

Những bệnh gặp nhiều nhất mà người già dễ mắc khi trời trở lạnh là các bệnh liên quan đến phổi và tim mạch: viêm phế quản mãn tính, tai biến mạch máu não, tăng huyết áp, hen, dị ứng...

Nguyên nhân chính do nhiều cụ già vẫn giữ thói quen dậy sớm vận động ngoài trời, trong khi thời tiết đã trở giá lạnh, nhiệt độ xuống thấp, khiến cơ thể người già vốn đã suy yếu không kịp thích ứng, tạo điều kiện cho những căn bệnh nguy hiểm có cơ hội phát tác.

Theo khuyến cáo của các bác sỹ, vào lúc sáng sớm, số đo huyết áp của người già thường thay đổi, đặc biệt là khi nhiệt độ xuống thấp. Với thời tiết lạnh như ở miền Bắc hiện nay, những gia đình có người già cần đặc biệt đề phòng bệnh tai biến mạch máu não dẫn đến liệt nửa mặt, liệt nửa người, thậm chí tử vong.

Bên cạnh đó, những người già đã có tiền sử bệnh cao huyết áp, cần uống thuốc đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ. Thói quen tập thể dục vào buổi sáng tuy không nên bỏ nhưng nên lùi lại, đợi khi có ánh sáng mặt trời, làm sương lạnh tan bớt.

Khi đi tập thể dục, người cao tuổi cần mặc ấm, đội mũ đầy đủ để tránh gió. Khi vận động thấy nóng người có thể cởi bớt trang phục chứ không nên mặc phong phanh bởi rất dễ bị hiện tượng “trúng gió”.

Một trong số các nhà nghiên cứu Nhật bản cho biết họ đã chế tạo robot có tên RI-MAN có đầy đủ các chức năng nghe, nhìn, ngửi và có thể "bế" người nhằm mục đích chăm sóc người già trước tình hình số lượng người già đang tăng cao ở nước này.

Robot RI-MAN nặng 100 kg có thể phân biệt được tám loại mùi khác nhau, làm theo chỉ dẫn bằng giọng nói đi đến đâu và sử dụng nguồn ánh sáng để nhận biết tín hiệu trên khuân mặt con người.
Với chiều cao 1,58 mét, robot RI-MAN có thể xách một con búp bê nặng 12 kg và bế một người có trọng lượng 70 kg.
Robot RI-MAN được bao phủ bởi một lớp silicone mềm dày 0,5 cm và trang bị các thiết bị cảm biến để nhận biết trọng lượng và vị trí của con người.
Toshiharu Mukai, người đứng đầu nhóm nghiên cứu nói: "Chúng tôi hy vọng trong tương lai robot RI-MAN sẽ có thể chăm sóc người già hoặc tham gia công tác phục hồi chức năng".
Ông cho biết thêm: "Chúng tôi sẽ phát triển thêm khả năng phát hiện tình trạng sức khoẻ của con người thông qua hơi thở".
Nhật đang tăng cường đẩy mạnh các nhu cầu cho việc chăm sóc người già để giải quyết vấn đề dân số có tuổi thọ cao nhất thế giới.

Những năm gần đây, các vụ đánh đập, chửi bới, bỏ đói, chiếm đoạt tài sản người già ngày càng gia tăng ở Nhật. Tại Tokyo đã từng xảy ra trường hợp rất thương tâm.

Một bà cụ 78 tuổi sống chung với người con cả. Do già yếu, bà chỉ nằm một chỗ trên giường. mặc dù biết bà không tự ăn được nhưng người con trai bà chỉ mang cơm đến đó rồi bỏ đi. Bà đã lịm chết sau nhiều tháng không được chăm sóc.
Theo tập tục ở Nhật, cha mẹ già thường sống chung với con trai trưởng. Hiện nay, gần phân nửa số người già ở Nhật phải sống phụ thuộc vào con cháu. Năm 2004, theo khảo sát gần 2.000 vụ ngược đãi người già, có 11% số vụ đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng người già.
Hầu hết các vụ ngược đãi xảy ra do mâu thuẫn trong quan hệ gia đình, đặc biệt là mâu thuẫn giữa con trai và cha mẹ già (32%) và giữa mẹ chồng với nàng dâu (20%). Cha mẹ thương con như biển trời lai láng, vì vậy cha mẹ già ít khi nào gọi cảnh sát cầu cứu và thậm chí không hé răng cho người ngoài biết mình bị ngược đãi. Nhiều người già không tìm nơi khác ở vì sợ con cái chiếm đoạt tài sản.
Mới đây, Nhật đã thông qua luật mới bắt buộc người nào phát hiện những trường hợp lạm dụng, ngược đãi người già phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương. Người biết chuyện mà không thông báo sẽ bị xử phạt. Người báo tin không cần chứng cứ trực tiếp mà chỉ cần nhìn thấy dấu hiệu khả nghi, chẳng hạn như người giá có vết bầm tím hay dấu hiệu bất bình thường.
Sau khi xem xét, chính quyền sẽ đề nghị cảnh sát can thiệp. Lật mới cũng yêu cầu chính quyền địa phương cải thiện dịch vụ chăm sóc người già để giảm gánh nặng cho gia đình.

Thứ Ba, 17 tháng 9, 2013

Phụ nữ ở tuổi này cần ăn giấm để một mặt làm tăng cảm giác thèm ăn, mặt khác, phòng các loại bệnh tật, làm mềm huyết quản, hạ huyết áp, giảm cholesterol...

Sau đây là một số lưu ý khác về chế độ ăn của phụ nữ ngoài tuổi lục tuần:
- Nên ăn:
  • Các thức ăn thanh đạm, nóng, chín nhừ, mềm.
  • Cá, sữa, trứng...
  • Các thức ăn giàu chất cellulose như rau xanh, gạo lức, ngũ cốc (đậu, lạc, vừng, hạt sen, hạt dẻ).
  • Các loại dầu béo chứa axit béo không bão hòa, có ích cho sức khỏe, như dầu lạc, dầu vừng.
  • Thực phẩm giàu canxi như sữa, các chế phẩm sữa, đậu nành, các chế phẩm đậu, tôm, ngao, sò, cua, trứng, rau cần, rau mùi...
  • Các thức ăn giàu vitamin E như cải bắp, súp lơ, rau loa cự, vừng...
- Không nên ăn:
  • Những thức ăn quá béo ngậy.
  • Các thức ăn dẻo quánh, cứng, sinh lạnh.
  • Các thức ăn nhiều cholesterol như nội tạng, tủy, óc động vật, trứng cá...
Ngoài ra, không nên ăn quá mặn vì điều này sẽ làm cho chất natri đọng nhiều trong cơ thể, dễ gây thủy thũng, tăng huyết áp, tăng gánh nặng cho thận.

Căn bệnh này là nguyên nhân chính gây mù lòa ở những người trên 50 tuổi. Nếu bị thương tổn một mắt, gần nửa số bệnh nhân sẽ có nguy cơ bị bệnh tương tự ở mắt thứ hai trong vòng 3-5 năm. Điều nguy hiểm là có đến 82% bệnh nhân không được phát hiện bệnh kịp thời.

Bác sĩ Đoàn Hồng Dung, Phó khoa Đáy mắt Trung tâm Mắt TP HCM, cho biết, thời gian gần đây có rất nhiều người già bị mù mắt do mắc bệnh thoái hóa hoàng điểm mà không được điều trị kịp thời. Khoảng 2% bệnh nhân thoái hóa hoàng điểm ở lứa tuổi trên 50 sẽ bị mù lòa. Theo nhận định của các chuyên gia trên thế giới, tần suất của bệnh sẽ tăng gấp 3 lần trong 25 năm tới.
Thoái hóa hoàng điểm là một rối loạn chính của hoàng điểm, gây mất thị lực trung tâm. Bệnh có hai dạng:
- Dạng có tân mạch (mạch máu mới bất thường được sinh ra do phản ứng tự vệ của cơ thể): Các tân mạch này rất dễ vỡ, gây chảy máu trong mắt và tạo sẹo trên võng mạc, khiến bệnh nhân bị mất thị lực trung tâm. 90% bệnh nhân thoái hóa hoàng điểm dạng tân mạch sẽ bị mù.
- Dạng không có tân mạch: Chiếm 80% số ca bệnh. Tình trạng mất thị lực trong dạng này thường chỉ gây một ám điểm. Khoảng 10-20% ca không có tân mạch sẽ chuyển sang dạng có tân mạch.
Nguyên nhân gây bệnh duy nhất đã được nhận biết là tuổi tác. Bệnh nhân càng lớn tuổi, nguy cơ mắc bệnh càng cao. Ngoài ra, những đối tượng sau cũng có nhiều nguy cơ bị thoái hóa hoàng điểm:
- Người bị cao huyết áp và các bệnh tim mạch.
- Người hay hút thuốc lá.
- Người dinh dưỡng kém.
Nguy cơ mắc bệnh của phụ nữ cao gấp đôi so với nam giới.
Các triệu chứng lâm sàng của bệnh bao gồm:
- Giảm thị lực trung tâm.
- Có ám điểm trung tâm: Là một điểm ở vùng trung tâm mắt mà khi vật thuộc điểm nhìn này, mắt sẽ không nhìn thấy.
- Hình ảnh nhìn thấy bị méo mó.
- Nếu hai mắt cùng bị bệnh, bệnh nhân sẽ cảm thấy khó khăn khi đọc sách hoặc khi làm việc trong khoảng cách gần, tăng nhạy cảm với ánh sáng, chớp sáng.
Bác sĩ Đoàn Hồng Dung cho biết, việc phát hiện và điều trị sớm bệnh thoái hóa hoàng điểm là rất quan trọng trong bảo tồn thị lực còn lại cho bệnh nhân, giúp ngăn ngừa mù lòa cho những người đã bị một mắt. Cách tốt nhất để sớm phát hiện bệnh là đi khám mắt định kỳ mỗi năm một lần.

Phụ nữ ở độ tuổi 37-68, đặc biệt là lứa tuổi mãn kinh (quanh tuổi 50), có nhiều nguy cơ bị bệnh mạch vành. Nguy cơ này tăng 2-7 lần ở những phụ nữ mãn kinh từng phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng. Đó là kết quả của một nghiên cứu khoa học được trình bày tại hội nghị khoa học ngày 28/9 của Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP HCM).

Nghiên cứu nói trên được tiến hành trên gần 200 bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành và kéo dài 3 năm (1998- 2000). Các tác giả nhận thấy:
- Hơn 90% bệnh nhân bị đau ngực không điển hình (mệt, hồi hộp, nghẹn...).
- 9% đau ngực điển hình và thường kèm theo các triệu chứng khác như phừng mặt, rối loạn tiêu hóa, đau khi giao hợp...

Tại nhiều nước trên thế giới, thống kê cho thấy tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong đó xơ mỡ động mạch giữ một vai trò quan trọng: 90% nguyên nhân có liên quan đến xơ mỡ động mạch. Xơ mỡ động mạch là tiến trình kéo dài trong nhiều năm và là kết quả của quá trình rối loạn mỡ trong máu. 

Ngày nay người ta cho rằng sự tăng cao thành phần mỡ gây hại là LDL-cholesterol và giảm thành phần mỡ bảo vệ là HDL-cholesterol sẽ gây ra xơ mỡ động mạch. LDL-cholesterol cùng với hiện tượng oxy hoá góp phần quan trọng trong việc tạo ra mảng xơ mỡ. Chống được hiện tượng oxy hoa,ù ta sẽ làm chậm lại tiến trình xơ mỡ động mạch này, nghiã là đã góp phần làm giảm tỉ lệ tử vong do bệnh tim mạch.
            Những nghiên cứu gần đây cho thấy có một số vitamin tham gia chống quá trình oxy hoá gây ra xơ mỡ động mạch như vitamin C ( acid ascorbid ), vitamin E ( tocopherol ), tiền vitamin A ( caroten ).
Ngoài các vitamin nêu trên, các yếu tố vi lượng khác có chứa các chất như đồng, kẽm là những yếu tố đồng vận giúp các men chống lại quá trình oxy hóa hoạt động tốt hơn.
Một nghiên cứu tại Cambrige (Anh) cho thấy khi dùng vitamin E liều cao ( 400 - 800 UI/ngày ) ở những bệnh nhân bị hẹp động mạch vành do xơ mỡ động mạch, sau 200 ngày dùng thuốc thì nguy cơ nhồi máu cơ tim giảm 77% và nguy cơ bệnh tim mạch khác giảm 47%.
Một nghiên cứu khác đã được thực hiện trên bệnh nhân bị hẹp động mạch vành tim đã phẫu thuật. Nghiên cứu này so sánh giữa 2 nhóm: một nhóm dùng thuốc điều trị xơ mỡ động mạch là Probucol 1000mg/ngày phối hợp với vitamin C 1000mg/ngày, vitamin E 1400 đơn vị/ngày, caroten 100mg/ngày so sánh với một nhóm khác chỉ dùng Probucol. Kết quả sau 6 tháng cho thấy nhóm có kết hợp với vitamin cho kết quả tốt hơn: giảm được 42% lượng mỡ trong máu.
Qua một vài nghiên cứu trên, ta thấy lợi ích của một số vitamin trong phòng ngừa bệnh xơ mỡ động mạch là rất lớn. Nhất là sự phối hợp vitamin C, vitamin E và caroten sẽ tốt hơn cho sức khỏe nếu chúng ta có điều kiện dùng các vitamin này.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta cần lưu ý trong ăn uống để cung cấp đầy đủ các vitamin cần thiết.
Vitamin C có nhiều trong cây xanh, rau qủa như chanh, cam, quýt, bưởi, bắp cải. Nhu cầu cơ thể về vitamin C có nhiều hơn các loại vitamin khác rất nhiều. Người lớn cần khoảng 50-100mg, nghĩa là 1mg/kg thể trọng mỗi ngày; đối với trẻ con và phụ nữ có thai cần 100-200mg mỗi ngày. Vitamin C ngoài tác dụng tốt cho tim mạch còn có tác dụng chống lại bệnh cúm, điều này đã được biết từ vài chục năm trước đây: với liều dùng khá cao 1g -4g/ ngày người ta có thể rút ngắn được 30% thời gian mắc bệnh cúm.
Caroten hay còn gọi là tiền vitamin A có trong tất cả các thực vật xanh, cà rốt. nhưng caroten là một hợp chất không bền bị phân giải nhanh chóng khi bị sấy khô. Caroten được giữ nhiều nhất bằng phương pháp ủ chua. Vitamin A trong thiên nhiên có trong dầu cá, bơ, trứng, sữa. nguồn vitamin A chính này được tổng hợp dưới dạng acetat.
Vitamin E ( tocopherol ) cần cho nhu cầu cơ thể hàng ngày là 5mg. Công dụng của vitamin E đã được biết từ lâu với tác dụng chữa chứng bệnh vô sinh. Ngày nay vitamin E đều được sử dụng dưới dạng tổng hợp.
Các yếu tố vi lượng như magné, kẽm, đồng có nhiều trong thịt, trứng, sữa.
Như vậy khi đã được xác định có vấn đề về bệnh tim mạch và xơ mỡ động mạch, bạn nên bổ sung thêm các thức ăn giàu vitamin và xin ý kiến bác sĩ về việc dùng thêm các thuốc có chứa các vitamin cần thiết nêu trên.



Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Florida (Mỹ) vừa khám phá ra rằng, hiện tượng tự sát của tế bào chính là thủ phạm khiến tim của sinh vật cao tuổi dễ nhiễm bệnh. Cơ chế tự sát có vai trò quan trọng trong việc sa thải những tế bào "xấu" - như tế bào ung thư chẳng hạn - nhưng theo thời gian, nó cũng góp phần làm suy yếu chức năng tim mạch. 

 Khi tự sát, tế bào ngừng mọi chức năng, co lại và tự tiêu hủy. Rất khó xác định chính xác số lượng tế bào mất đi theo kiểu này. Tuy nhiên, theo ước tính, đàn ông có tuổi khỏe mạnh, không mắc bệnh tim hoặc cao huyết áp bị mất khoảng 30% tế bào tim. Đó là do cơ thể họ giải phóng quá nhiều cytochrome, chất trực tiếp tham gia vào quá trình tự sát của tế bào.
Ở những người trẻ tuổi, quá trình tự sát này được kiểm soát rất chặt chẽ, khiến tim không mất quá nhiều tế bào.

Thứ Hai, 16 tháng 9, 2013

Bát Đoạn Cẩm là bài tập khí công của phái Thiếu Lâm đã có từ hơn 1.000 năm nay ở Trung Quốc; có tác dụng phòng trị bệnh cho cả người già lẫn người trẻ, người ốm lẫn người bình thường. Gần đây, nó đã được phổ biến ở TP HCM và Huế.

Từ bài Bát Đoạn Cẩm nguyên gốc, các “đại sư” khí công của Sở Thể dục thể thao Bắc Kinh nghiên cứu chuyển thể ra bài tập quốc tế đơn giản gồm 8 động tác luyện khí ở gân cân cơ, giúp làm thông các kỳ kinh bát mạch trong cơ thể, gia tăng khí lực, đạt đến sự trường thọ không bệnh tật. Bài tập đã thu hút được hàng triệu người trên khắp thế giới tham gia.

Khác hẳn bài Bát Đoạn Cẩm nguyên gốc, bài Bát Đoạn Cẩm quốc tế dễ tập, có cách thở đơn giản hơn và đi theo trường phái dưỡng sinh trường thọ. Nó không có tác dụng phụ, dễ truyền bá cho đông đảo quần chúng và đạt hiệu quả cao trong việc bảo vệ sức khỏe. Mỗi động tác đều mang những tác dụng thực tiễn.
Động tác 1.
1. Hai tay chống trời điều lý cả vùng Tam tiêu
Tam tiêu gồm Thượng tiêu (não, hệ tuần hoàn, hô hấp), Trung tiêu (hệ tiêu hóa), Hạ tiêu (hệ tiết niệu - sinh dục). Luyện thông kinh Tam tiêu có tác dụng giúp ăn ngon, ngủ yên, trí tuệ minh mẫn, cơ thể cường tráng, mọi suy yếu sinh lý - sinh dục được điều chỉnh; trẻ em mau lớn, phát triển khả năng học toán; trí tuệ thanh thản, không lười biếng, linh động hơn.

- 2 tay đưa lên: hít vào, điều khí đến cả vùng Tam tiêu từ huyệt Bách hội ở đỉnh đầu đi xuống gáy và đi lên sau tai, lên đuôi lông mày 2 bên. Phải nhón chân lên.

- 2 tay đưa xuống về 2 bên đùi: thở ra, cong 2 ngón chân cái lên để kích thích các huyệt thuộc kinh Đại tràng và nhóm kinh dương trước cẳng chân.

 
Động tác 2.
2. Tay trái, phải dương ra như bắn cung
Tác dụng: Làm mạnh 2 cánh tay, cứng cáp đôi chân; thông kinh Đại tràng gồm 20 huyệt từ đầu ngón tay trỏ tới cánh mũi; trị táo bón, tê bại, phong thấp nhức gân, khớp xương; liệt nhẹ nửa người.

- Tay đưa ra bắn cung: hít vào.
- Tay đưa chéo về lại trước ngực: thở ra.

 
Động tác 3.
3. Điều hòa tỳ vị, một tay đẩy lên
Tác dụng: Dùng luyện khí, lưu thông 2 kinh tỳ, vị (dạ dày và lá lách). Giúp ăn ngon, ngủ được, mau đói, đại tiểu tiện thông suốt.

- Một tay đưa lên đầu, một tay ấn xuống bên hông trái: hít vào.
- 2 tay lật lại đưa về ngang chấn thủy: thở ra.

 
Động tác 4.
4. Liếc nhìn phía sau, xua đi sự hao mòn sức khỏe
Tác dụng: Chủ luyện hệ thần kinh, đưa máu đầy đủ lên não.

- Đầu quay qua một bên và 2 bàn tay đưa ra 2 bên đùi: hít vào.
- Đầu trở về vị trí như cũ và 2 tay đưa lên bụng: thở ra.

 
Động tác 5.
5. Lắc đầu vẫy đuôi, xua hết tính nóng nảy
Tác dụng: Làm tăng lượng máu lưu thông, mất tính nóng nảy vì thiếu máu.
Động tác:
- Đầu nghiêng qua một bên: hít vào.
- Đầu trở về vị trí cũ ở ngay giữa: thở ra.

 
Động tác 6.
6. Phía sau giẫm gót bảy lần, trăm bệnh tiêu tan
Tác dụng: Kích thích quan trọng 2 kinh nhâm và đốc (đường đi giữa trước và sau thân), tăng sinh lực, hồi sức, giúp thân thể cường tráng.
- Nhón chân lên, 2 tay ấn xuống: hít vào.
- Hạ chân xuống, 2 tay đưa lên: thở ra. Động tác này làm tối thiểu 30 lần.
- Nhón chân lên cao và chạm mạnh gót chân xuống đất: thở bình thường. Tối thiểu làm 100 lần.

 
Động tác 7.
7. Nắm chặt tay, trợn mắt tăng khí lực
Tác dụng: Làm tăng khí lực do tay chân và thân eo liên lạc với nhau.

- Tay thủ ở hông: hít vào.
- Tay đấm ra: thở ra; rồi ở tư thế này hít vào và tay kia đấm ra và thở ra.

 
Động tác 8.
8. Hai tay phang xuống chân, bền thận và giữ eo
Tác dụng: Lưu thông mạch nhâm - đốc và thận kinh; giúp gân cốt mềm mại, dẻo dai, tủy sống được săn sóc, tinh thần vui vẻ sảng khoái; bổ thận tráng dương.
- Thân đưa từ dưới lên và ưỡn ra sau: hít vào.
- Thân cúi xuống, vuốt 2 chân: thở ra.

Bài khí công Bát Đoạn Cẩm rất hiệu quả với bệnh đốt sống cổ dạng động mạch hoặc u tủy, bệnh mạch vành, đau lưng - đùi, rối loạn chức năng dạ dày - ruột, chán ăn...
Lưu ý:
- Bài tập trên không thích hợp cho người đang bệnh nặng.
- Vận dụng bài tập trên cần thuộc lòng, đồng thời phải kiên trì, nếu không sẽ không đạt hiệu quả như ý.

- Nếu dùng trong điều trị bệnh, có thể kết hợp với các liệu pháp khác.

Động kinh ảnh hưởng khoảng 1% dân số những người lớn tuổi. Như thế, số người bệnh sẽ ngày càng tăng khi tuổi thọ con người tăng cao và dân số ngày một già đi


Nhiều người lớn tuổi bị động kinh (ĐK) cũng có những bệnh lý khác đi kèm như bệnh thoái hóa về thần kinh, bệnh mạch máu não hay ung thư. Các thuốc chống ĐK ảnh hưởng đến chức năng nhận thức cũng như gây ra các biến chứng thường gặp ở người lớn tuổi. Các cơn ĐK gây ra chấn thương cơ thể, làm mất sự tự tin và làm giảm sự độc lập của bệnh nhân, do vậy người lớn tuổi thường phải được nhập viện hay săn sóc ở những trung tâm đặc biệt. Tỉ lệ tử vong ở người lớn tuổi bị ĐK cũng cao. Để điều trị tối ưu ĐK ở người lớn tuổi, cần phải xác định nguyên nhân, chẩn đoán chính xác, điều trị hiệu quả và điều trị nâng đỡ.
Bệnh mạch máu não, nguyên nhân hàng đầu
Đa số cơn ĐK mới xảy ra ở người lớn tuổi là cơn ĐK cục bộ, có thể có hay không có toàn thể hóa thứ phát. Khoảng 10%-13% bệnh nhân khởi bệnh bằng chứng ĐK co cứng-co giật toàn thể. Cơn ĐK ở người lớn tuổi thường là cơn triệu chứng cấp xảy ra trong một tuần sau một nguyên nhân cấp hay các triệu chứng xa, mặc dù một số trường hợp có thể có những nguyên nhân gây ra 2 trường hợp trên. Bệnh mạch máu não chiếm khoảng 44% các trường hợp và là nguyên nhân hàng đầu gây ĐK ở người lớn tuổi. Những nguyên nhân tiếp theo là sa sút trí tuệ (9%-17%), u não (8%-45%), chấn thương đầu (2%-21%) và rượu hay thuốc lá (10%).
Chẩn đoán
Chẩn đoán ĐK có thể gặp khó khăn, vì thế một số bệnh nhân bị ĐK nhiều năm mà không được chẩn đoán chính xác.
Điều trị
Thuốc chống ĐK vẫn là phương thức điều trị chính. Trên 70% người lớn tuổi không còn cơn ĐK khi được dùng thuốc chống ĐK.
Đặc điểm dược lý học của thuốc chống ĐK ở người lớn tuổi khác biệt hẳn so với thuốc chống ĐK ở người trẻ tuổi; trong khi đó bệnh nhân lớn tuổi thường uống nhiều thứ thuốc khác, vì thế tương tác thuốc dễ xảy ra. Thuốc chống ĐK lý tưởng ở người lớn tuổi là thuốc được hấp thu đầy đủ và sự đào thải không bị ảnh hưởng bởi suy thận. Thuốc cũng không gây ra ức chế men gan, tương tác với các thuốc khác, dẫn đến tác dụng phụ về thần kinh và các tác dụng phụ khác như loãng xương. Hình thức của viên thuốc nên dễ nhìn, dễ nhận biết và dễ nuốt. Carbamazepine (Tegretol) và phenytoin (Dihydan) khó dùng ở người lớn tuổi do tương tác với thuốc khác. Phenytoin thường được dùng chỉ một lần trong ngày nhưng khi dùng ở liều cao sẽ gây độc thần kinh. Sodium valproate (Depakine) là thuốc có phổ tác dụng rộng đối với các loại cơn ĐK và thường dung nạp tốt ở người lớn tuổi. Phenobarbital (Gardenal) thường gây buồn ngủ và ảnh hưởng đến hành vi ở nhóm bệnh nhân thuộc lứa tuổi cao. Các thuốc chống ĐK mới như lamotrigine, gabapentin (Neurontine) và oxcarbazepine (Trileptal) thường ít được dùng ở người lớn tuổi mặc dù chúng ít tác dụng phụ và ít tương tác thuốc hơn các thuốc cũ. Do vậy việc chọn lựa thuốc chống ĐK nên tùy thuộc vào loại cơn ĐK, các thuốc khác được dùng cùng lúc và bệnh lý đi kèm khác.
Mục đích của việc săn sóc ĐK ở người lớn tuổi là kiểm soát hoàn toàn các cơn ĐK nhưng tránh được tối đa tác dụng phụ do thuốc gây ra đồng thời mang lại chất lượng sống tốt hơn cho bệnh nhân.
Design by Hao Tran -